Internet Sigur
Resiliensia digital ta nifiká ku bo por protehá bo mes kontra froude ònlain, i ku bo sa kiko bo por hasi si bo bira viktima. Tur hende por bira viktima di kriminalidat ònlain. P’esei ta importante pa sa kon kriminalnan ta traha, i unda bo por bai pa yudansa si por ehempel a hòrta bo sèn òf dato personal.
Seguridat general riba internet
Ku e sinku konseho básiko, bo ta mihó protehá kontra froude ònlain. Bo por apliká e konsehonan aki fasilmente. Usa kontraseña fuerte pa bo aplikashon i kuentanan, aktualisá i hasi back-up di portrèt i dokumento regularmente. Sa tambe na ki momentu bo por primí riba un lenk di un manera seif.
Hoe zorg je ervoor dat je apparaten en accounts veilig zijn en blijven? Met een goede basisbeveiliging van je apparaten zoals je desktop, laptop, smartphone en tablet kun je virussen en andere malware zoveel mogelijk buiten de deur houden. Lees het op veiliginternetten.nl.
Froude ònlain
Kriminalidat ònlain ta bini den hopi forma. Por ‘hack’ aparato i kuentanan, por tin wèpsait falsu, òf por hòrta bo dato personal i sèn via di lenk falsu. Pa esaki ta importante pa ta alerta i manehá bo datonan di un manera seif.
Un otro manera pa prevení froude ta pa kontrolá bon si un lenk ta real. Bo por warda esaki pa e áfzènder òf e URL mes.
Bo a bira viktima? Ta kos kue por pasa ku tur hende. P’esei ta importante pa notifká polis i hasi denunsia na momentu ku a hòrta dato i sèn.
Bo por buska yudansa na Kuerpo Polisial Hulanda Karibense (KPCN).
Uso seif di wifi
Bo por uza internet riba bo smartphone via data òf wifi. Na kas, hopi biaha wifi ta protehá, pero na un lugá públiko esaki no semper ta asina. Si kriminalnan logra ‘hack’ un ret di wifi públiko, nan por yega tambe na e aparatonan ku ta konektá na dje. Pues paga bon tinu kua aplikashon i dato bo ta habri ora ku bo ta hasi uso di wifi públiko. Un VPN por yuda pa protehá bo dato den e kaso aki.
Privasidat
Bo por hasi instalashon di privasidat riba aparato i aplikashon. Pensa riba kompartí bo lokalidat òf akseso na sierto dato.,Privasidat ta bai tambe tokante di loke ku bo mes ta kompartí, por ehèmpel riba ret sosial. Mas informashon tokante kon pa hasi instalashon di privasidat pa diferente aplikashon bo ta haña aki.
Pa adaptashon di bo privasidat bo mester hasi esaki semper den instalashonnan di bo telefòn. Aki bo ta skohe ki informashon e aplikashonnan por haña akseso na dje.
Tambe den e aplikashonnan mes bo por hasi instalashon di privasidat, privasidat, manera ken por wak bo mensahe òf portretnan, òf si bo lokalidat ta visibel.
