Hoe herken ik een nepmail, rare sms of neptelefoontje?

Je bank, creditcardmaatschappij, internetprovider of andere organisatie vraagt nooit per e-mail of telefoon om je inlogcodes of wachtwoorden door te geven. Wordt daar wel om gevraagd, werk er niet aan mee en klik niet op een link in een e-mail die van een betrouwbare organisatie lijkt te zijn.

Hieronder wordt uitgelegd hoe je een nepmail en een neptelefoontje kunt herkennen.

• Het e-mailadres van de afzender
  Via spoofing kan een cybercrimineel je laten denken dat de afzender bijvoorbeeld een bank of webshop is. Controleer het e-mailadres goed. Klik op het e-mail adres, zodat die helemaal zichtbaar is. Criminelen gebruiken vaak e-mailadressen die lijken op die van bekende organisaties. Het adres kan er bijna hetzelfde uitzien, maar heeft een vreemd teken of cijfers in het e-mailadres staan. Let vooral goed op de domeinnaam. Dat is het deel achter het @-teken. Soms veranderen criminelen één letter of cijfer in de domeinnaam om deze echt te laten lijken. Ze vervangen bijvoorbeeld de letter ‘o’ door het cijfer 0 of de letter ‘I’ door het cijfer 1.
  Zoek zelf de website van de afzender op. Kijk daar wat het e-mailadres is dat die organisatie gebruikt om jou een bericht te sturen.
  Let op! Met behulp van spoofing kunnen criminelen ook gebruikmaken van het échte e-mailadres van een organisatie. Ga dus nooit alleen af op het e-mailadres van de afzender. Lees ook de volgende stappen goed door.
• Er is geen persoonlijke aanhef
  Bekende personen en organisaties gebruiken meestal je naam in een e-mail. Als je met algemene termen als ‘Geachte heer/mevrouw’ of ‘Beste klant’ wordt aangesproken, let dan extra op.
• Het taalgebruik in de e-mail
  Valse e-mails bevatten veel minder taal- en spelfouten dan vroeger. Ook de logo's en foto's die worden gebruikt, zien er steeds professioneler uit. Neem toch de tijd om de e-mail goed door te lezen en te bekijken of je een rare taalfout ontdekt.
• Een link in de e-mail
  De link die je ziet in een e-mail, kan er in het echt anders uitzien. Ga met je muis over de link heen zonder te klikken. We noemen dat 'hoveren'. Zo zie je de link waar je naartoe zou gaan als je erop zou klikken. Kijk goed of deze verwijst naar een bekende website.
  Je kunt ook de link kopiëren en checken bij Scamcheck. ScamCheck blokkeert automatisch websites waarvan deze tool herkent dat ze phishing bevatten.
• E-mail in je spambox
  Als een e-mail in je spambox (ongewenste e-mails) zit, is dit meestal een valse e-mail. Denk je toch dat het de e-mail van een betrouwbare afzender komt? Check dan even goed de stappen hierboven. Soms kan een vertrouwde e-mail in de spambox terechtkomen. Helaas belanden niet alle valse e-mails in je spambox. Blijf dus altijd goed opletten.

• De oplichter vraagt om je persoonlijke gegevens
  Doet iemand zich aan de telefoon voor als een medewerker van jouw bank? En zegt hij of zij dat je rekening is geblokkeerd of je instellingen voor internetbankieren niet goed staan? Vraagt deze persoon je om je rekeningnummer en inloggegevens.
  Een helpdeskmedewerker belt jou niet! Geef je persoonlijke gegevens niet af en laat je niet ompraten of intimideren. Kap het gesprek af en verbreek de verbinding. Zoek het telefoonnummer van de bank op (gebruik niet het telefoonnummer dat de beller je heeft gegeven) en check of ze je echt hebben gebeld. Bij sommige banken kan je in je bank-app controleren of er echt iemand van de bank met jou belt.
• De oplichter vraagt om toegang tot je apparaten
  Krijg je telefoon van de klantenservice van je internetprovider, een softwarebedrijf of de fabrikant van de computer, tablet of smartphone die je vertelt dat er een probleem is? Vraagt diegene aan je om vanaf afstand toegang te geven tot je apparaten om hard- of softwareproblemen op te lossen?
  Doe dit nooit zomaar en ga ook niet naar een website waar je software moet installeren om de problemen op te lossen. Verbreek bij twijfel de verbinding en check bij de internetprovider, het softwarebedrijf of de computerfabrikant of ze je echt hebben gebeld. Zoek zelf het nummer op in bijvoorbeeld een factuur of op de website van het bedrijf.

Als je ongevraagde reclameberichten op je smartphone ontvangt of een rare sms uit het buitenland, dan lijkt het vaak alsof deze berichten persoonlijk tot jou gericht zijn. De kans is groot dat het om spam gaat. Spammers komen aan je mobiele nummer en andere contactgegevens doordat je deze gegevens achterlaat op websites, door datalekken en phishing.

Rare sms'jes verwijderen

Je kunt natuurlijk elk raar sms-bericht verwijderen zonder het te beantwoorden. Dat is sowieso goed om te doen. Als je het wel zou beantwoorden, kunnen kosten in rekening worden gebracht. Klik ook nooit op een linkje in zo'n bericht, want dan kan een virus worden geïnstalleerd.

Blokkeren

Wil je er voorgoed vanaf zijn, en ook van foute apps, blokkeer dan het telefoonnummer. Je kunt dit doen via www.payinfo.nl of volg de stappen in de links hieronder.

• Telefoonnummer blokkeren op Android
• Telefoonnummer blokkeren op iPhone

Je kan het bericht melden bij de organisatie van wie het bericht afkomstig lijkt te zijn (zoals bijvoorbeeld je bank). Meer informatie over het melden van een nepmail of een neptelefoontje vind je op de volgende pagina Hoe en waar kan ik een nepmail of neptelefoontje melden?

Afzender blokkeren

Als je ongewenste e-mails krijgt, kun je de afzender blokkeren.

Zo kan je een afzender van een e-mailberichten blokkeren:

• Gmail
• Microsoft

Telefoonnummers blokkeren

Ben je gebeld of ontvang je berichten van een nummer dat je niet vertrouwt of waarvan je weet dat het een vals bericht is? Je kan telefoonnummers blokkeren via www.payinfo.nl of volg de stappen in de links hieronder.

• Telefoonnummer blokkeren op Android
• Telefoonnummer blokkeren op iPhone